تحلیل آمادگی سازمان‌های دولتی شهر رشت در مواجهه با بلایای طبیعی با استفاده از مدل SWOT

مقدمه: تأمین تمهیدات لازم به منظور مواجهه با بحران‌های محیطی و سوانح طبیعی از مسایل اساسی در کاهش تلفات انسانی و خسارات اقتصادی در مدیریت بحران محسوب می‌شود. هدف این مقاله شناسایی چالش‌های مدیریت راهبردی در مقابله با بحران‌های طبیعی در شهر‌های بزرگ است. در این خصوص، توجه به مسئله آمادگی و آشنایی و آگاهی از نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید پیش روی مدیریت بحران در سازمان‌های شهر رشت ضرورتی ویژه دارد. سؤالات اصلی مقاله دربارۀ شناسایی عوامل قوت، ضعف، فرصت و تهدید سازمان‌ها و ارائه راهبردهای مناسبی برای آمادگی این سازمان‌ها در مواجهه با بلایای طبیعی است. روش: در این مطالعه، روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، شیوۀ اجرای آن پیمایشی و نوع تحقیق کاربردی است. در بخش تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش تحلیل SWOT استفاده شده است. بدین منظور، فهرستی از نقاط‌‌قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای سازمان‌ها در زمینۀ آمادگی در مواجهه با بلایای طبیعی شناسایی و با طراحی پرسشنامه از کارشناسان و متخصصان نظرخواهی شد و با توجه به عوامل چهارگانۀ SWOT استراتژی‌های SO-ST-WO-WT ارائه شد. از 60 نفر افراد مایل به همکاری و صاحب‌نظر در شهر رشت، 522 نفر اعم از کارکنان مدیریت بحران و حوادث استان، هلال‌احمر، شهرداری، بانک، راه و شهرسازی و آموزش و پرورش بر اساس جدول مورگان انتخاب شدند. یافته‌ها: با ترکیب عوامل چهارگانه در تولید استراتژی‌های WO, WT,SO,ST آنها بدین شکل رتبه‌بندی شدند: استراتژی‌های WO با میانگین 374/3 در رتبۀ اول، استراتژی‌های SO با میانگین 351/3 در رتبۀ دوم، استراتژی‌هایWT با میانگین 308/33 در رتبۀ سوم و استراتژی‌های STبا میانگین 285/3 در رتبۀ چهارم قرار دارند. یافته‌های تحقیق نشان داد که کشیدگی نمودار به طرف فرصت‌ها و به راهبردهای بازنگری نزدیک است. نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌ها، مسئولان باید برای کسب آمادگی سازمان‌ها در هنگام وقوع حوادث تلاش کنند و با کاستن از ضعف‌ها حداکثر استفاده را از فرصت‌های موجود ببرند.